Społeczny Instytut Ekologiczny (SIE) założyła w 1990 roku grupa osób, które zdawały sobie sprawę z rosnących zagrożeń dla środowiska i doceniały znaczenie lokalnych inicjatyw w procesie ekorozwoju.

SIE jest stowarzyszeniem non profit, organizacją pożytku publicznego.
Wśród statutowych celów organizacji znajdują się m.in. działania na rzecz ekologii i budowania społecznego poparcia dla zrównoważonego rozwoju i ochrony różnorodności biologicznej, szczególnie obszarów wiejskich, ochrony zwierząt i dziedzictwa przyrodniczego; działania na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego, prowadzenie i wspieranie różnych form edukacji ekologicznej; upowszechnianie oraz ochrona praw i interesów konsumentów; rozwijanie kontaktów i współpracy między społeczeństwami i narodami.

Społeczny Instytut Ekologiczny współpracuje z polskimi i zagranicznymi organizacjami pozarządowymi, uczelniami, instytutami i ośrodkami naukowymi, zwłaszcza w w zakresie ochrony różnorodności biologicznej w rolnictwie oraz zagrożeń wynikającymi ze stosowania GMO i pestycydów.

SIE należy do Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć, Koalicji na Rzecz Rozwoju Rolnictwa Ekologicznego, Koalicji Klimatycznej, PAN-Europe, WECF (Kobiety w Europie dla Wspólnej Przyszłości), The International Ecotourism Society (Międzynarodowe Towarzystwo Ekoturystyczne).

SIĘ współpracuje m.in. ze Stowarzyszeniem Zielone Mazowsze, Stowarzyszeniem Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi EKOLAND, MROEE, Heifer Project International, ośrodkami doradztwa rolniczego, Polską Izbą Produktu Regionalnego i Lokalnego, Instytutem Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Instytutem Zootechniki.
Publikuje kwartalnik „Biuletyn Niecodzienny Spraw Ekologicznych”, tematyczne zeszyty z serii „Biblioteczka SIE”, raporty, plakaty, ulotki.